اسکلت فلزی به مجموعه‌ای از اجزای سازه اطلاق می‌شود که از فولاد ساخته شده و با استفاده از اتصالات مناسب، به یکدیگر متصل شده‌اند. این نوع اسکلت برای ساخت ساختمان‌ها و سازه‌های مختلف به کار می‌رود و دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است که آن را از دیگر انواع اسکلت‌ها، مانند اسکلت بتنی متمایز می‌کند. بررسی جزئیات و ویژگی‌های اسکلت فلزی :
1. مواد ساختاری
فولاد: ماده اصلی مورد استفاده در ساخت اسکلت‌های فلزی است. این ماده به دلیل خواص مکانیکی عالی، مقاومت بالا و قابلیت شکل‌پذیری یکی از بهترین گزینه‌ها برای ساخت سازه‌های مستحکم و پایدار است.
انواع مقاطع: اعضای اسکلت فلزی می‌توانند به شکل‌های مختلفی از جمله تیرآهن، نبشی، ناودانی و قوطی‌های فولادی تولید شوند که هر کدام برای کاربردهای خاصی مناسب هستند.
2. مزایای اسکلت فلزی
مقاومت: اسکلت فلزی دارای مقاومت بسیار بالا در برابر نیروهای کششی و فشاری است که آن را برای تحمل بارهای سنگین و مقابله با نیروهای خارجی مانند باد و زلزله مناسب می‌سازد.
وزن: اسکلت‌های فلزی نسبت به اسکلت های بتنی وزن کمتری دارند که این ویژگی باعث کاهش بارهای مرده ساختمان و بهبود عملکرد لرزه‌ای آن می‌شود.
سرعت اجرا: نصب و اجرای اسکلت فلزی به دلیل آماده بودن قطعات در کارخانه و استفاده از اتصالات پیچ و مهره‌ای، بسیار سریع‌تر از سایر روش‌ها است.
قابلیت بازیافت: فولاد به عنوان یک ماده بازیافت‌پذیر، در پایان عمر مفید سازه می‌تواند دوباره مورد استفاده قرار گیرد، که این ویژگی از نظر زیست‌محیطی بسیار مهم است.
3. اجزای اصلی اسکلت فلزی
ستون‌ها: ستون‌ها اعضای عمودی اسکلت فلزی هستند که بارهای محوری و خمشی را تحمل می‌کنند.
تیرها: تیرها اعضای افقی یا شیب‌دار هستند که بارهای عمودی را به ستون‌ها منتقل می‌کنند.
بادبندها: برای افزایش پایداری و مقاومت در برابر نیروهای جانبی (مانند زلزله و باد)، از بادبندها استفاده می‌شود.
اتصالات: اتصالات جوشی یا پیچ و مهره‌ای برای متصل کردن اجزای مختلف اسکلت فلزی به کار می‌روند. انتخاب نوع اتصالات به عوامل مختلفی همچون نوع سازه، بارهای وارده و شرایط اجرایی بستگی دارد.
4. کاربردهای اسکلت فلزی
ساختمان‌های بلند: به دلیل مقاومت بالا و وزن کمتر، اسکلت فلزی برای ساخت ساختمان‌های بلند بسیار مناسب است.
پل‌ها: در ساخت پل‌ها به دلیل نیاز به مقاومت بالا و دهانه‌های بزرگ، از اسکلت فلزی استفاده می‌شود.
سوله‌ها و سازه‌های صنعتی: اسکلت فلزی به دلیل سرعت اجرای بالا و قابلیت تطبیق با طرح‌های مختلف، در ساخت سوله‌ها و سازه‌های صنعتی کاربرد گسترده‌ای دارد.
سازه‌های خاص: برای ساخت سازه‌های خاص و معماری‌های پیچیده، از اسکلت فلزی به دلیل انعطاف‌پذیری و قابلیت شکل‌پذیری بالا استفاده می‌شود.
5. نکات اجرایی اسکلت فلزی
محافظت در برابر خوردگی: پوشش‌دهی مناسب اجزای فلزی برای جلوگیری از خوردگی و زنگ‌زدگی ضروری است.
کنترل کیفی: تمامی مراحل ساخت، از تولید قطعات در کارخانه تا نصب در محل، باید تحت نظارت و کنترل کیفی دقیق قرار گیرد.
اسکلت فلزی یکی از پرکاربردترین و کارآمدترین روش‌های ساخت سازه‌ها است که به دلیل مزایای متعدد، از جمله مقاومت بالا، سرعت اجرای بالا، و قابلیت بازیافت، مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از این نوع اسکلت در پروژه‌های مختلف، از ساختمان‌های بلند گرفته تا سازه‌های صنعتی، نشان‌دهنده اهمیت و کاربرد گسترده آن در مهندسی عمران و معماری است.